ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ

Αγκιτάτσια και πολιτική ορολογία της παγκοσμιοποίησης

Του Νίκου Ιγγλέση

11/07/2023
4.5
(29)

Από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου προέκυψε μια πολυφωνική, οκτακομματική Βουλή. Τρία από τα οκτώ κόμματα εξ’ αρχής χαρακτηρίστηκαν από τους περισσότερους δημοσκόπους, πολιτικούς αναλυτές και δημοσιογράφους ως ακροδεξιά ή και φασιστικά και η ψήφος σ’ αυτά ως αντισυστημική, αυτό το τελευταίο αποτελεί τη μόνη σωστή επισήμανση.

Για να υπάρχουν όμως ακροδεξιά κόμματα πρέπει να υπάρχει Δεξιά. Μόνο που στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης (globalization) δεν υπάρχει ούτε Δεξιά, ούτε Κέντρο, ούτε Αριστερά, τουλάχιστον με την κλασσική έννοια αυτών των όρων. Υπάρχουν γκλομπαλιστές και πατριώτες – υπερασπιστές της εθνικής κυριαρχίας.

Τους τελευταίους δύο αιώνες, δεξιά χαρακτηρίζονταν τα συντηρητικά κόμματα που επιδίωκαν τη διατήρηση του status quo στην κοινωνική διαστρωμάτωση, στις παραγωγικές σχέσεις και στις πολιτιστικές αξίες. Αντίθετα, αριστερά χαρακτηρίζονταν τα κόμματα που επιδίωκαν (μεταρρυθμιστικά ή επαναστατικά) την αλλαγή του status quo σύμφωνα με τις εξελισσόμενες ανάγκες της κοινωνίας. Γι’ αυτό, τα κόμματα αυτά αποκλήθηκαν και προοδευτικά. Η Δεξιά εμφανιζόταν ως πατριωτική και η Αριστερά ως διεθνιστική (οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα).

Η Δεξιά συχνά επεδίωκε να επιτύχει τους πολιτικούς στόχους της με αυταρχικές μεθόδους και ενίοτε με στρατιωτικά πραξικοπήματα. Η Αριστερά, από την πλευρά της, με μαζικά κινήματα που ενίοτε μετεξελίσσοντο σε λαϊκές επαναστάσεις.

Στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης αυτή η διαχωριστική γραμμή έχει πάψει να υφίσταται. Είναι η Δεξιά αυτή που επιδιώκει να ανατρέψει το status quo. Παραχωρεί σημαντικά τμήματα της εθνικής κυριαρχίας σε υπερεθνικούς οργανισμούς, μεταβάλλει τα κρατικά σύνορα σε διαπερατά (soft frontiers), εκποιεί τις στρατηγικές επιχειρήσεις και τις υποδομές, που αποτελούν καθοριστικό συντελεστή ισχύος, σε ξένα συμφέροντα, υποβαθμίζει την ιστορική ταυτότητα του έθνους και μετατρέπει την ομοιογενή κοινωνία σε πολυπολιτισμική. Σήμερα και η αυτοαποκαλούμενη Δεξιά έγινε διεθνιστική. Προς την ίδια κατεύθυνση ενεργεί και το συντριπτικά μεγαλύτερο τμήμα της αυτοαποκαλούμενης Αριστεράς (γκλομπαλιστική Αριστερά).

Για τη Δεξιά όλα γίνονται στο όνομα του εκσυγχρονισμού! Για την Αριστερά όλα γίνονται στο όνομα της προόδου! Σε αμφότερες τις περιπτώσεις ακολουθούνται οι ίδιες βασικές πολιτικές επιλογές.

Η παγκοσμιοποίηση

Ορισμένοι χαρακτηρίζουν τη σημερινή εποχή ως φιλελεύθερη ή ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση ή ως Νέα Τάξη Πραγμάτων (ΝΤΠ) ενώ κάποιοι μαρξιστές ως υπερ-ιμπεριαλισμό. Τίποτα από τα ανωτέρω δεν αποδίδει την πραγματικότητα. Δεν υπάρχει, ούτε μπορεί να υπάρξει, κεϋνσιανή ή σοσιαλιστική ή ελεγχόμενη  παγκοσμιοποίηση/  Η παγκοσμιοποίηση είναι μία και αποτελεί το ανώτερο, μέχρι στιγμής, στάδιο εξέλιξης του καπιταλιστικού συστήματος.

Ο ιμπεριαλισμός, το προηγούμενο στάδιο του καπιταλισμού, βασίστηκε στις μεγάλες και ισχυρές καπιταλιστικές χώρες που μοίρασαν τον κόσμο σε σφαίρες πολιτικής και οικονομικής επιρροής, οι οποίες προστατεύονταν με τη στρατιωτική ισχύ και με δασμολογικά τείχη. Αυτό έγινε είτε μέσω άμεσης εδαφικής κατάκτησης – δημιουργία αποικιών – είτε διαμέσου έμμεσων μεθόδων άσκησης ελέγχου στην πολιτική και οικονομική ανεξαρτησία άλλων κρατών. Κάθε αυτοκρατορία – imperium  (εξ’ ου και ιμπεριαλισμός), έχοντας ως πυρήνα της ένα ισχυρό έθνος, κατακτούσε και υποδούλωνε άλλα έθνη και λαούς.

Αντίθετα, η παγκοσμιοποίηση αποσκοπεί στη δημιουργία μιας ενιαίας διεθνούς αγοράς, χωρίς σύνορα, που θα υπερβαίνει τους κρατικούς διαχωρισμούς και τον οποιοδήποτε εθνικό έλεγχο και προστατευτισμό. Η παγκοσμιοποίηση δεν βασίζεται σ’ ένα ισχυρό έθνος, όπως ο ιμπεριαλισμός, αλλά, στη δομή μιας υπερεθνικής τάξης που προέρχεται από διάφορες χώρες και έχει συγκεντρώσει στα χέρια της μια τεράστια χρηματοπιστωτική και παραγωγική ισχύ. Η υπερεθνική αυτή τάξη ελέγχει τις μεγάλες διεθνείς τράπεζες και τις πολυεθνικές εταιρείες και απαρτίζεται όχι μόνο από Αμερικανούς, αλλά και Βρετανούς, Γερμανούς, Γάλλους, Άραβες, Ιάπωνες, Κορεάτες, Ινδούς και άλλους κεφαλαιούχους.

Γι’ αυτό η παγκοσμιοποίηση βρίσκεται σε στρατηγική σύγκρουση με τα κράτη – έθνη. Ενώ ο ιμπεριαλισμός βασίστηκε σε ισχυρούς κρατικούς δρώντες, η παγκοσμιοποίηση αποσκοπεί στην πλήρη αποδυνάμωση και την υπέρβαση των κρατών ή ακόμη και στη διάλυση των πιο αδύναμων από αυτά.

Μέσα στο πλαίσιο αυτής της βασικής αντίθεσης οι Μεγάλες Δυνάμεις και ισχυρά περιφερειακά κράτη εξακολουθούν να δρουν για την υπεράσπιση των επιμέρους συμφερόντων τους, χωρίς αυτό, στις περισσότερες περιπτώσεις, να αποτελεί αμφισβήτηση των γενικότερων επιλογών της παγκοσμιοποίησης.

Οι τρεις πυλώνες

Οι τρεις βασικοί πυλώνες της παγκοσμιοποίησης είναι:

Πρώτον: Η ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων. Κανένας φραγμός δεν πρέπει να υπάρχει στην ελεύθερη κυκλοφορία του κεφαλαίου από τη μια αγορά στην άλλη, από τη μια χώρα στην άλλη. Αυτά τα κεφάλαια που διατρέχουν τον πλανήτη, αναζητώντας επενδυτικές «ευκαιρίες» για να τοποθετηθούν, αποτελούν τις περίφημες «αγορές» που καθορίζουν πού θα υπάρξει οικονομική ανάπτυξη και πού ύφεση, ποιο κράτος θα χρεοκοπήσει και ποιο όχι. Η ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων στερεί επίσης από τις αδύναμες οικονομίες τις εγχώριες αποταμιεύσεις τους που καταλήγουν σε ασφαλείς χώρες και σε φορολογικούς παραδείσους.

Δεύτερον:  Η ελεύθερη διακίνηση αγαθών και υπηρεσιών. Τα προϊόντα από χώρες χαμηλού εργατικού, φορολογικού και περιβαλλοντικού κόστους πρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα, χωρίς δασμούς, τέλη και ειδικούς φόρους καταστρέφοντας έτσι τις εθνικές οικονομίες και τους μικρούς παραγωγούς. Οι πολυεθνικές εταιρείες χτίζουν τα εργοστάσιά τους στις φθηνές χώρες και από εκεί εξάγουν ελεύθερα τα προϊόντα τους στον υπόλοιπο κόσμο. Καμιά εγχώρια παραγωγή δεν μπορεί να επιβιώσει σε συνθήκες τέτοιου άνισου ανταγωνισμού. Παράλληλα μπορούν να εκβιάζουν την κυβέρνηση και τους εργαζόμενους σε μία χώρα ότι αν δεν αποδεχτούν χαμηλότερους φόρους ή χαμηλότερες αμοιβές θα μεταφέρουν τα εργοστάσια τους αλλού.

Τρίτον:  Η ελεύθερη διακίνηση των εργαζομένων. Οι άνθρωποι πρέπει να απαλλαγούν προοδευτικά από δεσμούς εθνικούς, θρησκευτικούς και πολιτισμικούς, δηλαδή από τις ρίζες τους και  ό,τι τους δένει με τον τόπο τους και να μετακινούνται εκεί που τους χρειάζεται το κεφάλαιο. Γι’ αυτό ενθαρρύνονται τα μεταναστευτικά ρεύματα (ανοιχτά σύνορα) προς τις ανεπτυγμένες χώρες, προκειμένου να υπάρχει ένας εφεδρικός στρατός εργαζομένων που θα είναι διατεθειμένος να δουλέψει με χαμηλότερη αμοιβή, συμπιέζοντας έτσι τους μισθούς των ντόπιων εργαζομένων. Παράλληλα, οι μετανάστες μειώνουν την κοινωνική συνοχή στις χώρες υποδοχής, δημιουργώντας πολυπολιτισμικές κοινωνίες. Οι τελευταίες, λόγω κατακερματισμού, έχουν περιορισμένες δυνατότητες να υπερασπιστούν τα εθνικά συμφέροντα που δεν είναι πια κοινά για τις διάφορες πληθυσμιακές ομάδες από τις οποίες πλέον αποτελούνται.

Η περισσότερο προωθημένη μορφή της παγκοσμιοποίησης πραγματοποιείται στην Ε.Ε. και ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη. Πολλές από τις βασικές εξουσίες των κυβερνήσεων έχουν, βάσει των ευρωπαϊκών συνθηκών, εκχωρηθεί στην Κομισιόν και στην αδιαφανή γραφειοκρατία των Βρυξελλών, ενώ πρόσθετα για τις χώρες της Ευρωζώνης η νομισματική ανεξαρτησία έχει παραχωρηθεί στην ΕΚΤ.

Ο φασισμός

Το κύριο εμπόδιο στην επιτυχή ολοκλήρωση της παγκοσμιοποίησης είναι τα κράτη-έθνη με τα κυριαρχικά συμφέροντά τους. Η προοδευτική αποδυνάμωση των κρατών, η μεταφορά μεγάλου μέρους της κυριαρχίας τους σε υπερεθνικές δομές και ο εγκλωβισμός τους μέσα σε διεθνείς οικονομικές συμφωνίες αποσκοπούν στην προετοιμασία για την εγκαθίδρυση μιας παγκόσμιας διακυβέρνησης χωρίς καμιά δημοκρατική νομιμοποίηση που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Αυτή είναι η σύγχρονη μεγάλη απειλή για την ελευθερία, τη δημοκρατία και την αξιοπρέπεια των λαών και όχι ο κίνδυνος αναγέννησης κάποιου είδους φασισμού ή ναζισμού.

Ο φασισμός – ναζισμός κυριάρχησε σε κάποιες χώρες της Ευρώπης την περίοδο του Μεσοπολέμου, μετά την επικράτηση της ρωσικής επανάστασης του 1917. Ήταν η απάντηση της αστικής και μικροαστικής τάξης στον κίνδυνο του μπολσεβικισμού και της κολεκτιβοποίησης. Σήμερα τέτοια απειλή δεν υφίσταται, άρα δεν υπάρχει η κοινωνική βάση για αναβίωση φασιστικών ή ναζιστικών κομμάτων και καθεστώτων. Κανένα «αυγό του φιδιού δεν εκκολάπτεται, ούτε εκκολάφθηκε», όπως προσπαθεί να μας τρομοκρατήσει η αγκιτάτσια των γκλομπαλιστών (Βλέπε Υ.Γ 1).

Αντιδρώντας στη λαίλαπα της εθνοαποδόμησης που προκαλεί η παγκοσμιοποίηση δημιουργήθηκαν, σε πολλές χώρες, πατριωτικά – εθνικιστικά κινήματα και κόμματα, άλλοτε επιτυχημένα, άλλοτε όχι. Στην Ελλάδα, μετά τις τελευταίες εκλογές, εκπροσωπούνται στη Βουλή τρία κόμματα (Σπαρτιάτες, Ελληνική Λύση και Νίκη) τα οποία, λόγω των πολιτικών θέσεών τους, μπορούν να χαρακτηριστούν ως αντίπαλα, τουλάχιστον σε κάποιες πλευρές, της παγκοσμιοποίησης. Στην πορεία θα αποδειχθεί αν τα κόμματα αυτά ή κάποιο από αυτά διαθέτουν ολιστικό σχέδιο υπεράσπισης του Ελληνισμού, της εθνικής κυριαρχίας του και ανάπτυξης των συντελεστών ισχύος του. Η επικέντρωση σε κάποια επιμέρους θέματα, όσο σημαντικά κι’ αν είναι, όπως το μεταναστευτικό, η παιδεία ή το δημογραφικό δεν αρκούν. Το δημογραφικό π.χ. χωρίς επενδύσεις και οικονομική ανάπτυξη δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί.

Οι εκφραστές της παγκοσμιοποίησης αποκαλούν τις ηγεσίες και τους ψηφοφόρους των κομμάτων αυτών συλλήβδην λαϊκιστές, ακροδεξιούς, υπερεθνικιστές, πατριδοκάπηλους, θρησκόληπτους, ρατσιστές, ομοφοβικούς, φασίστες, ναζιστές, ψεκασμένους, πράκτορες της Μόσχας, οπαδούς του Ντ. Τραμπ, της Μ. Λεπέν, του Β. Όρμπαν και πολλά άλλα.

Όλοι αυτοί οι αρνητικοί χαρακτηρισμοί δείχνουν τον τρόμο των γκλομπαλιστών μήπως τυχόν ισχυροποιηθεί ένα κίνημα που θα εναντιωθεί αποφασιστικά στο σύστημα της παγκοσμιοποίησης. Η αγκιτάτσια, είδος προπαγάνδας που ασκείται, επιχειρεί, όχι να πείσει, αλλά να ενεργοποιήσει τα απαξιωτικά συναισθήματα της μάζας εναντίον όσων κομμάτων ή προσώπων αμφισβητούν την πολιτική ορθότητα εντός του υπάρχοντος συστήματος και προβάλουν τα ταυτοτικά χαρακτηριστικά του έθνους, της πατρίδας, της γλώσσας, της ορθοδοξίας και του ελληνικού πολιτισμού.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης ο πατριωτισμός αποτελεί την ισχυρότερη επαναστατική δύναμη. «Patria o muerte» (Πατρίδα ή θάνατος) όπως είχε βροντοφωνάξει, στον ΟΗΕ, ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, ένας επαναστάτης που κανείς δεν μπορεί να τον κατηγορήσει ως εθνικιστή ή φασίστα.

Υ.Γ. 1 Επισημαίνουμε ότι δεν πρέπει να συγχέονται ο φασισμός – ναζισμός με τα αυταρχικά καθεστώτα ή τις στρατιωτικές δικτατορίες. Στην Ελλάδα η δικτατορία της 4ης Αυγούστου του Ι. Μεταξά ήταν ένα αντιδημοκρατικό, αυταρχικό και αντικομμουνιστικό καθεστώς, αλλά δεν προήλθε από κάποιο φασιστικό κίνημα. Στην Ισπανία ήταν ο στρατός του πραξικοπηματία Φράγκο που ανέτρεψε τη Δημοκρατική Κυβέρνηση, παρά την ύπαρξη στη χώρα ενός ισχυρού φασιστικού κινήματος, της Φάλαγγας. Επίσης, η Χούντα της 21ης Απριλίου 1967 δεν ήταν ένα φασιστικό καθεστώς, αλλά, μια στρατιωτική δικτατορία υπό τον έλεγχο της αμερικανικής CIA, δηλαδή, υπό τον έλεγχο μιας τυπικά δημοκρατικής κυβέρνησης. Γι’ αυτό είναι τουλάχιστον αφελές ορισμένοι στην Κύπρο να συνδέουν το πραξικόπημα του 1974 και την τουρκική εισβολή που ακολούθησε με τους τότε «φασίστες» της Αθήνας και να εκφράζουν τους φόβους τους για την τωρινή ύπαρξη «φασιστικών» κομμάτων στην ελληνική και κυπριακή Βουλή.

Υ.Γ. 2 Το θέμα της παγκοσμιοποίησης είναι τεράστιο και έχει πολλές διαστάσεις π.χ. οι περιπτώσεις της Κίνας, της Ρωσίας, συνολικά των BRICS κλπ. Εδώ επιχειρήσαμε μια σχετικά σύντομη αναφορά σε συνδυασμό με την ύπαρξη των αντισυστημικών κομμάτων στο ελληνικό Κοινοβούλιο.

 Πηγή : www.ellinikiantistasi.gr

Σας άρεσε το άρθρο;

Μοιράσου το άρθρο: