ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΕΣ ΡΟΕΣ

Η ευρωπαϊκή διαχείριση της μετανάστευσης και η γεωπολιτική διάσταση

Του Δημήτρη Δημόπουλου

16/06/2023
4.7
(18)

To ναυάγιο στην Πύλο με τους 79 νεκρούς και τις εκατοντάδες αγνοουμένων, μεταξύ των οποίων και παιδιά, αποδεικνύει ότι η Συμφωνία για τη Μετανάστευση και το Άσυλο που επιτεύχθηκε αρχές του μήνα από το Συμβούλιο Υπουργών Εσωτερικών της Ε.Ε. είναι όχι μόνον ανεπαρκής, αλλά εξακολουθεί να στέλνει το λάθος μήνυμα σε όσους επιθυμούν να εισέλθουν παρανόμως στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο και κυρίως στους διακινητές τους, οι οποίοι θησαυρίζουν από τη δραστηριότητα αυτή.

Σύμφωνα με στοιχεία της Frontex το διάστημα Ιανουαρίου – Μαΐου 2023 εισήλθαν στην Ε.Ε. 102.000 μετανάστες, αριθμός αυξημένος κατά 12% σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2022. Ο αριθμός αυτών που εισήλθαν από την οδό της Κεντρικής Μεσογείου (προς Ιταλία) υπερδιπλασιάστηκε και ανήλθε σε 50.300 αφίξεις, οι μεγαλύτερες από το 2017.

Το Σύμφωνο για τη μετανάστευση εισάγει μια νέα διαδικασία ασύλου, γνωστή ως Κανονισμός Διαχείρισης Ασύλου και Μετανάστευσης, η οποία επιδιώκει να εξορθολογήσει και να εναρμονίσει τη διαδικασία ασύλου σε ολόκληρη την Ε.Ε. Ενώ αυτή η προσέγγιση στοχεύει στη δημιουργία ενός δικαιότερου και πιο αποτελεσματικού συστήματος, εγείρονται ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις για τις χώρες της πρώτης γραμμής (Ελλάδα, Ιταλία κ.α.).

Προς το παρόν, η Συμφωνία προσπαθεί να επιτύχει μια ισορροπία μεταξύ δύο μεγάλων στρατοπέδων, αυτών των παραμεθόριων χωρών, πού θέλουν περισσότερη βοήθεια στο χειρισμό των αιτούντων ασύλου και εκείνων στα ενδότερα που υποστηρίζουν ότι πάρα πολλοί μετανάστες φτάνουν και μετακινούνται χωρίς άδεια εντός της Ε.Ε. Τα κράτη πρώτης γραμμής, κατ’ ουσία Ελλάδα και Ιταλία, θα πρέπει να θεσπίσουν αυστηρότερες διαδικασίες ασύλου, για όσους θεωρούνται απίθανο να γίνουν δεκτοί.

Το Σύμφωνο προβλέπει υποχρεωτικές συνοριακές διαδικασίες, με σκοπό να αξιολογείται γρήγορα (στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ) εάν οι αιτήσεις είναι βάσιμες. Τα άτομα που υπόκεινται στη διαδικασία ασύλου στα σύνορα δεν επιτρέπεται να εισέλθουν στην επικράτεια του κράτους-μέλους. Η διαδικασία των συνόρων θα ισχύει όταν ένας αιτών άσυλο υποβάλλει αίτηση σε σημείο διέλευσης των εξωτερικών συνόρων, μετά από σύλληψη λόγω παράνομης διέλευσης των συνόρων ή μετά από αποβίβαση ύστερα από επιχείρηση έρευνας και διάσωσης. Η διαδικασία είναι υποχρεωτική για τα κράτη-μέλη εάν ο αιτών αποτελεί κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη και έχει παραπλανήσει τις αρχές με ψευδείς πληροφορίες ή αποκρύπτοντας πληροφορίες.

Ένα άλλο σημείο της Συμφωνίας προβλέπει τη δημιουργία χώρων επαρκούς χωρητικότητας για την εξέταση των αιτήσεων και εφαρμογής των αποφάσεων επιστροφής. Αυτό σημαίνει τη δημιουργία πολλών κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης στις παραμεθόριες περιοχές, όπως ήδη συμβαίνει στον Έβρο.

Με συμβιβασμό της τελευταίας στιγμής συμφωνήθηκε ότι τα κράτη μέλη και όχι η Ε.Ε. θα καθορίζουν ποιά χώρα είναι ασφαλής για τους μετανάστες που απομακρύνονται με την αιτιολογία ότι δεν είναι επιλέξιμοι για άσυλο.

Επίσης, οι χώρες της Ε.Ε.  θα έχουν την επιλογή είτε να δέχονται ένα ορισμένο αριθμό μεταναστών το χρόνο είτε να πληρώνουν σε ένα κοινό ταμείο της Ε.Ε.  Το ποσό αυτό ανέρχεται σε 20.000 ευρώ ανά άτομο για τις χώρες πού αρνούνται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες. Όπως ήταν αναμενόμενο, αυτό ήδη έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις. Οι πληροφορίες θέλουν την Πολωνία μαζί με την Ουγγαρία να προσπαθούν να μπλοκάρουν τη σχετική Συμφωνία. Αυτές οι χώρες την καταψήφισαν εξαρχής, ενώ η Βουλγαρία, η Μάλτα, η Λιθουανία και η Σλοβακία απείχαν από την ψηφοφορία, επιβεβαιώνοντας ότι ο πυρήνας του προβλήματος είναι η αδυναμία των μελών της Ε.Ε. να συμφωνήσουν έστω και σε αυτόν τον υποχρεωτικό μηχανισμό αλληλεγγύης.

Η πολιτική της Ε.Ε. είναι να επιδιώξει την επιβολή «υποχρεωτικής αλληλεγγύης», λαμβάνοντας υπόψη την ικανότητα των χωρών υποδοχής να στεγάζουν πρόσφυγες, όπως π.χ. η Ιρλανδία που αντιμετωπίζει στεγαστική κρίση ή η Πολωνία, η οποία φιλοξενεί περίπου 1 εκατομμύριο Ουκρανούς.

Χώρες που δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν στην υποδοχή προσφύγων θα πρέπει να πληρώνουν σ’ ένα κεντρικό ταμείο, το οποίο στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της οικονομικής ικανότητας των χωρών που φιλοξενούν μετανάστες. Ήδη, η Ουγγαρία κατήγγειλε με σφοδρότητα τη Συμφωνία, υποστηρίζοντας ότι τα κράτη-μέλη δε θα έχουν λόγο για το ποιός κατοικεί στο έδαφός τους.

Η Συμφωνία, η οποία έχει χαρακτηριστεί «ιστορική» από κάποια κράτη-μέλη, όπως η Ελλάδα, αποτυγχάνει να θέσει ανώτατο όριο για τους αιτούντες άσυλο, που θέλει να δεχθεί και εστιάζει κυρίως στη διαχείριση των αιτούντων άσυλο και όχι στον επαναπατρισμό τους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο συμβάλλει στη πρόσκληση μεταναστών από όλο τον κόσμο στην Ε.Ε., στοχεύοντας κατ’ ουσία  στην αντικατάσταση του ευρωπαϊκού πληθυσμού από μετανάστες πού δεν ενσωματώνονται λόγω πολιτισμικών, θρησκευτικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών.

Κυβερνήσεις, όπως η ελληνική, θα σπεύσουν να συμμορφωθούν με το νέο πλαίσιο, για να αποδείξουν ότι είναι από τα αγαπημένα παιδιά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ άλλες, όπως η πολωνική, όχι μόνον θα αντισταθούν αλλά είναι αμφίβολο εάν θα συμμορφωθούν στην καταβολή των χρηματικών ποσών που ορίζονται από τη Συμφωνία. Ήδη, η πρωθυπουργός της Ιταλίας επισκέφθηκε την Τυνησία σε μια απελπισμένη προσπάθεια να δελεάσει τη χώρα αυτή με δισεκατομμύρια ευρώ προκειμένου να σταματήσει τους διακινητές που εφορμούν προς την Ιταλία.

Τα ελληνικά κόμματα εξουσίας, προκειμένου να μην απολέσουν την ευρωπαϊκή καλή μαρτυρία, θα πειθαρχήσουν για άλλη μια φορά στα κελεύσματα της Ε.Ε. αγνοώντας τη ζοφερή κατάσταση που δημιουργείται με την εισροή εκατοντάδων μεταναστών σε καθημερινή βάση από τη θάλασσα, αλλά και από τα σύνορα του Έβρου. Οι «μόνιμοι διασώστες» των ΜΚΟ θα είναι πολύτιμοι αρωγοί στο έργο τους, στη σταδιακή αλλοίωση της φυσιογνωμίας της χώρας. Η συναίνεση του ευρωπαϊκού ιερατείου είναι δεδομένη.

Η ελληνική Κυβέρνηση με τη σύμφωνη γνώμη του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος γιατί αλλοδαποί (αφρο-ασιάτες) έχασαν τη ζωή τους, όχι εντός της ελληνικής επικράτειας, αλλά, σε διεθνή ύδατα! Ουδείς άραγε αντιλαμβάνεται ότι με το εθνικό πένθος το ελληνικό κράτος εμφανίζεται να αναλαμβάνει την ευθύνη αυτής της ανθρώπινης τραγωδίας; Για να μη μιλήσουμε για τις επικρίσεις κατά του Λιμενικού Σώματος ως προς τους χειρισμούς του ή για τις αντιρατσιστικές διαδηλώσεις στην Αθήνα και άλλες πόλεις!  Έχουμε «χάσει τη μπάλα».

Για τη γεωπολιτική διάσταση του μεταναστευτικού ακούστε τη συνέντευξη του Νίκου Ιγγλέση στο radio neakriti 98,4 και το δημοσιογράφο Γιώργο Σαχίνη.

Πηγή: www.ellinikiantistasi.gr

Σας άρεσε το άρθρο;

Μοιράσου το άρθρο: